ΖΩΗ ΕΡΤΣΟΥ: ΜΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ

ΜΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ: Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΩΝ ΜΗΔΕΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

της Ζωής Έρτσου

Ενώ το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις στη χώρα μας και αναβαθμίζεται σε θέμα απόλυτης προτεραιότητας για την τοπική ατζέντα, οι όποιες επιπλέον καθυστερήσεις στην προώθηση οριστικών,  βιώσιμων λύσεων, μέσω μιας πολιτικής ελαχιστοποίησης των αποβλήτων, θέτουν σε κίνδυνο την υγεία μας, το περιβάλλον αλλά και μια βιώσιμη οικονομία. Για παράδειγμα ένα δυσβάσταχτο οικονομικό βάρος που θα κληθούν να επωμιστούν οι πολίτες είναι τα τεράστια πρόστιμα που είναι πολύ πιθανό να επιβληθούν στην χώρα εξαιτίας της συνεχιζόμενης λειτουργίας ΧΑΔΑ σε πανελλαδικό επίπεδο.

Η Ευρωπαϊκή πολιτική για τα απόβλητα (οδηγία 98/2008) θέτει μια ιεραρχία επιλογών στην διαχείριση των αποβλήτων δίνοντας προτεραιότητα σε πολιτικές Πρόληψης, Επαναχρησιμοποίησης, Ανακύκλωσης και κομποστοποίησης των αποβλήτων ενώ μόνο ένα μικρό ποσοστό των αποβλήτων (υπολείμματα)  μπορεί να οδηγείται σε ταφή ή άλλη μέθοδο τελικής διάθεσης.

 Η ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι κατ ελάχιστο να εφαρμόσει τη νομοθεσία (νόμος 2939/2001) για την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και άλλων προϊόντων. και των αντίστοιχων προεδρικών διαταγμάτων  για διάφορες κατηγορίες αποβλήτων, υιοθετώντας κατ ελάχιστο τους ποσοτικούς στόχους και τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί από τη νομοθεσία.

Μια βιώσιμη πολιτική για τα απόβλητα προϋποθέτει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο εναλλακτικής διαχείρισης των απορριμμάτων (επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και κομποστοποίηση) από την ΤΑ με στόχο τη μείωση των αποβλήτων που οδηγούνται σε τελική διάθεση κατά 80% ως το 2020, με τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών και εργαλείων επίτευξης συγκεκριμένων ενδιάμεσων στόχων, ενταγμένων σε ένα σαφές χρονοδιάγραμμα. Το σχέδιο αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει:

·          Την εναλλακτική διαχείριση του χαρτιού μέσω διαλογής στην πηγή και κάλυψης του 100% του πληθυσμού (ένας κάδος για χαρτί).

·          Την εναλλακτική διαχείριση/ανακύκλωση  των συσκευασιών (σύστημα μπλε κάδων) με κάλυψη του 100% του πληθυσμού (ένας κάδος για συσκευασίες). Ως ενδιάμεσος δεσμευτικός στόχος για το Δήμο μας καθορίζεται το ποσοστό 55% ανακύκλωσης των συσκευασιών ως το 2012.

·          Την κομποστοποίηση των οργανικών που συνιστούν το 35-40% κ.β. των απορριμμάτων (αποφάγια, κλαδέματα από οικίες και δημοτικά πάρκα) με εισαγωγή χωριστού κάδου συλλογής οργανικών για το 100% του πληθυσμού, την δημιουργία μονάδων δημοτικής κομποστοποίησης, την προώθηση προγραμμάτων κοινοτικής (σε επίπεδο γειτονιάς) και οικιακής κομποστοποίησης με δωρεάν διανομή κομποστοποιητών και εκπαίδευση των πολιτών, με στόχο τη μείωση των οργανικών που καταλήγουν σε ταφή κατά 50% μέχρι το 2013 και 75% μέχρι το 2018.

·          Την εναλλακτική διαχείριση άλλων ρευμάτων αποβλήτων όπως

Ø        Απόβλητα ηλεκτρικού/ηλεκτρονικού εξοπλισμού

Ø        Μπαταρίες/συσσωρευτές

Ø        Ορυκτέλαια

Ø        Παλιά ελαστικά αυτοκινήτων

Ø        Οχήματα Τέλους Ζωής

Ø        Απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών, κατεδαφίσεων

Ø        Χρησιμοποιημένα/ληγμένα φάρμακα

Ø        Επικίνδυνα οικιακά απόβλητα

Ø        Παλιά έπιπλα, στρώματα

Ø        Ρουχισμός/υποδήματα

Ø        Χρησιμοποιημένα μαγειρικά λάδια (μπορούν να αξιοποιηθούν για παραγωγή βιοντηζελ)

Ø        Χρησιμοποιημένοι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας

·          Την λειτουργία Πράσινων Σημείων/ Κέντρων ανακύκλωσης όπου ο κάθε πολίτης θα μπορεί να διαθέτει ανακυκλώσιμα υλικά από όλα τα παραπάνω ρεύματα με ξεχωριστή συλλογή χαρτιού, γυαλιού, αλουμινίου, πλαστικού, σιδηρούχων μετάλλων (τα οποία προέρχονται από διαλογή στην πηγή).

Η δημιουργία των παραπάνω υποδομών πρέπει υποχρεωτικά να συνοδεύεται από συστηματική ενημέρωση/ευαισθητοποίηση των δημοτών για τη συμμετοχή τους στα προγράμματα εναλλακτικής διαχείρισης. Η ΤΑ θα πρέπει να εφαρμόσει προγράμματα συνεχούς ενημέρωσης και εκπαίδευσης των πολιτών σχετικά με ορθές πρακτικές διαχείρισης απορριμμάτων και μιας κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνης κατανάλωσης (π.χ.  προωθώντας την κατάργηση της πλαστικής τσάντας μιας χρήσης) Σημαντικό ρόλο μπορεί και πρέπει να παίξει η εκπαιδευτική κοινότητα και η κοινωνία των πολιτών (ΜΚΟ, κοινωνικοί φορείς) στην προσπάθεια ευαισθητοποίησης της κοινωνίας.

Εξίσου απαραίτητη είναι η εφαρμογή οικονομικών εργαλείων όπως η εφαρμογή συστημάτων «πληρώνω όσο πετάω» για μια διαφοροποιημένη χρέωση των τελών καθαριότητας στους δημότες και στις επιχειρήσεις  ανάλογα με τον όγκο απορριμμάτων που παράγουν και όχι ανάλογα με τα τετραγωνικά μέτρα της οικίας/επιχείρησης τους όπως γίνεται σήμερα. Αυτό θα αποτελέσει ένα ισχυρό κίνητρο για τους πολίτες να συμμετάσχουν σε προγράμματα εναλλακτικής διαχείρισης και να μειώσουν τα απορρίμματα τους.

Η ΤΑ μπορεί να πάρει πρωτοβουλίες σε τοπικό επίπεδο μέσω της δημιουργίας δημοτικών  επιχειρήσεων επαναχρησιμοποίησης αγαθών (ηλεκτρικές/ηλεκτρονικές συσκευές, ρούχα, έπιπλα κ.α.) που δημιουργούν πολλές νέες θέσεις εργασίας και δίνουν απάντηση στην σημερινή οικονομική και περιβαλλοντική κρίση.

Zωή  Έρτσου

Συντονίστρια Οικολόγων Πράσινων Κέρκυρας

Ιδρυτικό μέλος της Δημοτικής Κίνησης «ΕΜΠΡΟΣ μ’ εσένα για την Κέρκυρα»